artLIVE – Nhìn lại cội nguồn của nghệ thuật hiện đại Việt Nam với hoài bão chung của các nghệ sĩ Pháp từng du hành và giảng dạy ở Đông Dương qua triển lãm Mộng Viễn Đông
Sáng ngày 14-8, Triển lãm Mộng Viễn Đông – The Faraway East of Dreams and Pursuits do Sotheby’s tổ chức ở Việt Nam chính thức khai mạc tại Park Hyatt Saigon (TP. HCM).
Tình cảm chân thành của nghệ sĩ Pháp dành cho đất nước Việt Nam
Nghệ thuật hiện đại Việt Nam có nguồn gốc từ giai đoạn sơ khai này khi tranh sơn dầu được giới thiệu bởi các giảng viên người Pháp của Trường Mỹ thuật Đông Dương. Trong thời kỳ này, sơn mài, từ lâu được sử dụng trong việc chế tác các đồ vật và kiến trúc Việt Nam, đã được các giảng viên và sinh viên Trường Mỹ thuật Đông Dương đón nhận như một chất liệu mỹ thuật.
Đặc biệt, trong thời điểm này, tranh lụa được nhìn nhận như một thể loại quan trọng, kết hợp các nguyên tắc bố cục phương Tây với sự uyển chuyển của nghệ thuật thư pháp châu Á. Đây cũng chính là là thời kỳ của những ước mơ và hoài bão chung, để lại một di sản nghệ thuật lãng mạn, thể hiện tình cảm và mối tương duyên nghệ thuật được phát triển giữa các nghệ sĩ Pháp và nghệ sỹ Việt thời Đông Dương.
Bên cạnh đó, Giáo sư Nghệ thuật John Seed chia sẻ suy nghĩ trong bài viết Mộng rằng: “Nhiều nghệ sĩ đến thăm Việt Nam từ cuối thế kỷ 19 đến giữa thế kỷ 20 đã làm tươi mới nghệ thuật của mình khi tiếp xúc với phong cảnh xanh tươi và nền văn hóa địa phương sôi động. Các nghệ sĩ Đông Dương theo học với các giảng viên người Pháp đã được tiếp xúc với phong cách và phương pháp châu Âu – cả truyền thống và hiện đại – mà họ đã nhanh chóng tiếp thu và biến thành của riêng mình.”
Triển lãm tái hiện cuộc du hành của những họa sĩ Pháp đến Đông Dương
Nối tiếp thành công của triển lãm đầu tiên tại Việt Nam của Sotheby’s – Hồn Xưa Bến Lạ – Timeless Souls: Beyond the Voyage vào mùa hè trước với sự tham dự của hàng ngàn khán giả từ khắp thế giới.
Với sự trở lại vào tháng 8 này, Sotheby’s mang đến công chúng yêu nghệ thuật thưởng thức hơn 50 tác phẩm chưa từng ra mắt khán giả Việt Nam của các giáo sư Trường Mỹ Thuật Đông Dương (EBAI) và thế hệ họa sĩ du hành từ Pháp. Triển lãm trưng bày theo tuyến nội dung của các họa sĩ du hành Pháp tới và sống tại Đông Dương thời xưa, và cách họ xây dựng lăng kính riêng của mình để soi chiếu vùng đất và con người nơi đây.
Nói về nội dung giám tuyển của triển lãm, Ace Lê, Giám đốc Điều hành thị trường Việt Nam của Sotheby’s, chia sẻ: “Đã gần tới mốc 100 năm thành lập Trường Mỹ thuật Đông Dương, và đây là dịp thích hợp để nhìn lại những đóng góp của lứa họa sỹ Pháp tới Đông Dương, không những để lập nên một kinh viện, mà kéo theo đó còn là cả một trường phái nghệ thuật với một di sản đồ sộ. Cuộc du hành nghệ thuật của họ mang trong đó những hoài bão, mơ mộng và quan điểm của mỗi cá nhân và cả tập thể, thể hiện tầm ảnh hưởng của phương Tây lên dòng chảy mỹ thuật Việt Nam, và cả chiều ngược lại.”
Xuyên suốt hành trình thưởng lãm tác phẩm của các nghệ sỹ Pháp từng du hành và giảng dạy tại Việt Nam, khán giả sẽ cảm nhận được tình cảm chân thành của họ đối với con người và nơi chốn mà họ đã vẽ. Đó là thời kỳ của niềm hy vọng và sự cảm mến, được thể hiện giữa các nền văn hóa bằng ngôn ngữ nghệ thuật.
Đặc biệt, bức tranh La Baie d’Along (Vịnh Hạ Long) của Jean-Louis Paguenaud là một trong những thách thức lớn nhất của triển lãm “Mộng Viễn Đông”, với kích thước 212 x 513 cm và trọng lượng ban đầu đến 160 kg, trong quỹ thời gian eo hẹp đã được di chuyển an toàn bằng đường bộ (trong suốt 3 ngày) từ Bắc vào Nam để ra mắt công chúng TP. HCM. Đây là bức tranh lớn nhất của một họa sĩ thời Đông Dương còn lưu giữ đến hiện tại.
Trong ngày đầu tiên, triển lãm đã thu hút sự chú ý của những tên tuổi hàng đầu đang hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật, như đạo diễn Trần Anh Hùng và diễn viên điện ảnh Trần Nữ Yên Khê, Giám đốc Sáng tạo Dzũng Yoko, Giám đốc Sáng tạo Hà Đỗ, … cùng với cộng đồng yêu thích hội họa, lịch sử, những người nước ngoài sống tại TP.HCM.
Nguồn ảnh: Sotheby’s
