artLIVE – Nghệ nhân pha chế và họa sĩ người Anh, đồng thời là giám khảo của artLIVE Mixology Championship 2023, Richie Fawcett. Anh đã đem kiến thức cùng kinh nghiệm trong việc pha chế và vẽ tranh đến Việt Nam – nơi anh xem là quê hương thứ hai của mình.
Đôi nét về nghệ nhân pha chế Richie Fawcett
Sinh ra tại Anh Quốc, Richie Fawcett là một bartender có sức ảnh hưởng và là người khởi đầu trong ngành pha chế cocktail. Trước đó công việc của anh trải dài từ nhà khảo cổ học, nhiếp ảnh gia, chuyên gia phát triển quán bar, quản lý bar đến nhà văn và hiện tại anh vẫn giữ tâm hồn nghệ thuật sâu sắc thông qua việc vẽ tranh.
Tính đến ngày hôm nay, Richie đã ở Việt Nam được 12 năm với mục đích đào tạo bartender. Sau hơn nửa thập kỷ sống tại Việt Nam, Richie dường như đã thấm nhuần truyền thống, văn hóa và lịch sử của đất nước ta. Với kiến thức dồi dào cùng kinh nghiệm lâu năm, anh đã vận dụng và kết hợp để tạo ra hàng loạt công thức cocktail độc đáo mang đậm năng lượng nhộn nhịp của đường phố Sài Gòn.
Richie xem mình như một ly Negroni sở hữu vị đắng lẫn chút ngọt từ rượu Gin, Campari và Vermouth, dù nhiều người không thích ngay từ lần đầu thưởng thức nhưng dần dà sẽ thấy quyến luyến bởi cảm giác mạnh mẽ mà nó đem lại. Anh vui vẻ chia sẻ: “Tôi nghĩ bản thân tôi cũng là một người như vậy, rằng không có nhiều người thích tôi nhưng chẳng sao cả.”
Ngoài ra, tâm hồn nghệ thuật của Richie còn thể hiện qua những bức tranh vẽ về sự thay đổi của Sài Gòn được phủ kín trên bức tường tại studio của mình. Các tác phẩm là kết quả của những giờ lang thang trước giờ làm việc, Richie cùng cuốn sổ và cây bút trong tay, anh phác họa nhanh một cách chi tiết của cảnh vật xung quanh, các tòa nhà chọc trời, những ngôi nhà ngói đỏ hay dòng người vội lướt qua…
“Cổ điển là nền tảng của mọi sự sáng tạo”
Richie thích thú chia sẻ những cuốn sách về cocktail từ năm 1950 với nhiều phương pháp pha chế và phong cách theo từng thời kỳ. Anh cho rằng quá khứ là nơi bắt đầu của tất cả, bất kỳ điều gì cũng có lịch sử của riêng nó và cocktail cũng như vậy. Để có thể làm tốt trong một lĩnh vực nào đó hay để tạo ra một sản phẩm tốt thì người đó cần đặt lịch sử lên đầu, như người pha chế cần phải biết từ 20 đến 30 loại cocktail cổ điển là một điều cơ bản cũng như một cách tôn trọng lịch sử và văn hóa nơi mà nó được sinh ra.
Xuyên suốt những năm làm nghề, Richie cho rằng “cổ điển” là điểm xuất phát của mọi sự sáng tạo. Anh so sánh việc pha chế cocktail như chơi nhạc cụ, bởi người chơi cần phải biết những bài hát điển hình để có thể sáng tác một bài hát mới. Việc pha chế cũng tương tự như vậy, bartender cần nắm rõ hiểu rõ công thức cơ bản của các loại cocktail cổ điển là nền tảng để xây dựng và phát triển ý tưởng pha chế những công thức cocktail mới.
Anh chia sẻ quan điểm rằng công thức rất quan trọng, người pha chế phải tuân theo công thức để có sự nhất quán. Anh nói: “Vì mỗi công thức lại khác nhau về nguyên liệu và có một mật lượng nhất định, nếu bạn không làm theo công thức thì không có mùi vị như ý”. Richie cho biết một bartender vẫn có thể làm tốt để thể hiện được những ý tưởng về cách trình bày của xu hướng mới nhất khi tuân theo công thức và dần dần đi theo xu hướng một cách nhịp nhàng mà không cần phải tạo ra một xu hướng mới nào cả.
Niềm đam mê với nghệ thuật vẽ ký họa
Có lẽ tình yêu với nghệ thuật đã luôn ở trong con người Richie khi ngoài đam mê với việc pha chế thì anh đã yêu thích vẽ tranh từ lúc anh còn là một cậu bé. Anh chia sẻ với sự đam mê bất tận cùng sự yêu thích với Việt Nam: “Tôi luôn rất hạnh phúc khi được vẽ và làm tranh. Từ khi đến Sài Gòn thì tôi thực sự bắt đầu vẽ nhiều hơn.”
Anh đến với Sài Gòn khi tất cả đều xa lạ với anh từ văn hóa đến con người, mọi thứ đều mới mẻ nhưng điều đó đem lại sự thú vị cho anh. Thành phố mang đậm tính lịch sử lâu đời bên cạnh những tòa nhà kiến trúc cổ của Pháp còn sót lại cùng với sự tương phản giữa cái cũ và mới khiến anh muốn vẽ lại toàn bộ quang cảnh nơi đây.
Richie gọi Sài Gòn một cách thân thương là “nhà”, vì vậy anh yêu thích việc vẽ nhà cửa xung quanh. Sau hơn 10 năm ở Việt Nam, đặc biệt là Sài Gòn anh đã chứng kiến sự thay đổi theo thời gian từ con người đến cảnh vật. Khi những người bán hàng rong trên vỉa hè bắt đầu ít đi, bóng dáng của người đạp xích lô cũng không còn nhiều, các tòa cao ốc dần mọc lên che khuất nhiều căn nhà ở thời kỳ cũ, nhưng Richie nhận định đó là sự thay đổi cần có để thành phố tiến về phía trước và ngày một phát triển hơn.
Việc vẽ tranh đối với anh như viết nhật ký, mà thay vì viết anh chọn cách vẽ để anh lưu lại những cảm nhận, cách anh nhìn mọi thứ hay lưu lại những điều xảy ra trong ngày thông qua từng nét mực chi tiết.
Richie – định nghĩa của một “bartist”
Tự gọi mình là bartist (bartender & artist), Richie kết hợp hai tâm hồn nghệ thuật của mình trong hai trường phái pha chế và vẽ tranh. Anh thể hiện sự sáng tạo qua thị giác, khứu giác và vị giác, phác họa hình ảnh ly cocktail trông như thế nào, mùi vị của nó đem lại, cho đến bầu khí xung quanh không gian thưởng thức, từ đó tạo ra thành phẩm ưng ý nhất.
Richie vui vẻ nói: “Bartist chỉ là một cái tên tôi bịa ra thôi” vì đơn giản anh là người pha chế và là một nghệ sĩ. Mặc dù anh thích thú bảo đó chỉ là một trò đùa nhưng có lẽ nó thật sự hợp với anh khi anh thả niềm yêu thích nghệ thuật trong cả việc pha chế và vẽ tranh. Không chỉ thưởng thức nghệ thuật bằng vị giác hay khứu giác mà nó còn qua thị giác, tất cả kết hợp lại tạo nên một Richie Fawcett truyền đầy cảm hứng cho các người pha chế và họa sĩ tại Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung.
Richie Fawcett là định nghĩa cho một người pha chế với kỹ năng cùng kiến thức dày dặn và là một họa sĩ chú ý đến từng chi tiết trong những bức tranh được vẽ ra. Con người của anh là một bức tranh nghệ thuật đưa người khác thưởng thức từ cách nhìn, hương vị đến ánh mắt trên từng tác phẩm.
